Prezbiopia, czyli co zmienia się w układzie wzrokowym po czterdziestce

Prezbiopia, znana również jako starczowzroczność, pojawia się najczęściej po 40. roku życia. Jakie są jej przyczyny i objawy oraz jak można im zaradzić?

Według badań przeprowadzonych przed dwoma laty przez agencję badawczą PBS objawy prezbiopii dotyczą blisko 10 mln Polaków. Jedynie co dziesiąty zdaje sobie sprawę z istnienia problemu. Nie dziwi to w obliczu jeszcze jednej statystyki, która mówi, że co trzeci dorosły Polak nigdy nie był u okulisty lub optometrysty. Nie wynika to bynajmniej ze strachu – badania pokazują, że najczęściej jest skutkiem niewiedzy, do kogo udać się po poradę.

Starczowzroczność dotknie każdego z nas. Pojawia się bowiem wskutek naturalnych procesów starzenia się organizmu, na które nie mamy wpływu. W takim przypadku warto wiedzieć, czym się objawia i jak można ją korygować. Zacznijmy od pojęcia akomodacji.

Przyczyny i objawy prezbiopii. Jak ją skorygować?

Akomodacja to zdolność soczewki wewnątrzgałkowej do zmiany jej mocy. W wyniku tego procesu możliwe jest ostre zobrazowanie obiektów znajdujących się w różnych odległościach, zarówno gdy patrzymy z bliska, jak i z daleka. Podczas patrzenia do dali proces akomodacji jest wyłączony - moc układu wzrokowego jest wówczas najmniejsza. Oznacza to, że ostry obraz punktu dalekiego zostanie utworzony na siatkówce.

Przy patrzeniu na obiekty znajdujące się coraz bliżej następuje natomiast wzrost mocy. Soczewka osiąga najwyższą moc w punkcie bliskim układu wzrokowego. Za określenie zdolności akomodacyjnych oka odpowiada amplituda akomodacji.

Prezbiopia charakteryzuje się stopniową utratą możliwości akomodacyjnych, która spowodowana jest spadkiem elastyczności soczewki wewnątrzgałkowej. Pojawia się między 42. a 48. rokiem życia w wyniku naturalnych procesów starzenia się organizmu. Wraz z wiekiem soczewka i utrzymujące ją włókna obwódki rzęskowej tracą swą elastyczność. Coraz mniej elastyczne stają się również włókna mięśniowe ciała rzęskowego, które biorą udział w procesie akomodacji. Wskutek tych zmian amplituda akomodacji maleje i uniemożliwia komfortowe obserwowanie przedmiotów z bliska, np. książki czy ekranu smartfona.

Pierwsze symptomy prezbiopii pojawiają się ok. 42. roku życia. Malejąca wraz z wiekiem amplituda akomodacji jest zauważalna dla pacjentów w ich codziennych czynnościach - potrzebują oni zmiany mocy dotychczas noszonych okularów do czytania. Przebieg prezbiopii jest osobniczo zmienny.
 
Aby skorygować niedostateczną akomodację, pacjentom przepisujemy okulary do czytania, okulary progresywne lub biurowe. Ich moc zależna jest od wielkości spadku akomodacji, potrzeb pacjenta oraz odległości, w której oglądane są przedmioty. Jak prawidłowo dobrać okulary i czym się przy tym kierować? O tym możecie przeczytać we wpisie na temat rodzajów soczewek okularowych.