Jakie zmiany zachodzą w układzie wzrokowym wraz z wiekiem?

Czy kiedykolwiek zastanawiałeś się, jakie zmiany - wraz z wiekiem - zachodzą w układzie wzrokowym? Mimo że osoby starsze noszą okulary, często skarżą się na gorsze widzenie. Z pozoru wydaje się to zaskakujące i niemożliwe. Dlaczego zatem tak się dzieje?

W wyniku procesu starzenia się zmienia się fizjologiczny stan układu wzrokowego, co istotnie wpływa na jego funkcjonowanie. Zmiany te zachodzą w zakresie ostrości wzroku, poczucia kontrastu, widzenia w warunkach obniżonego kontrastu, przy słabym oświetleniu, a także dotyczą refrakcji i widzenia obuocznego.

Spadek ostrości wzroku związany jest z wieloma czynnikami: wadami refrakcji, osłabioną percepcją widzenia barwnego i przestrzennego, a także ze spadkiem zdolności akomodacji. W warunkach obniżonego kontrastu, wraz z wiekiem, pojawia się znaczne obniżenie ostrości wzroku. Ze względu na węższe źrenice i zwiększoną gęstość soczewki następuje z kolei spadek iluminacji siatkówki.

Zmiany dotyczą również percepcji barw. W wyniku zmiany barwy soczewki wewnątrzgałkowej, która staje się żółtawa, osłabieniu ulega zdolność do rozróżniania kolorów z zakresu barw: zielonej-niebieskiej-fioletowej.

U osób starszych zauważalne są zmiany obejmujące również wady refrakcji. W wyniku stopniowego zmniejszenia gradientu współczynnika załamania światła następuje przesunięcie wady refrakcji w kierunku nadwzroczności. Dzieje się tak przede wszystkim u osób nadwzrocznych lub miarowych. Natomiast u osób krótkowzrocznych często następuje przesunięcie wady w kierunku krótkowzroczności, co jest spowodowane stałym wydłużaniem się gałki ocznej w wymiarze przednio-tylnym.

Oprócz wad sferycznych, w wieku prezbiopijnym następują jednocześnie zmiany dotyczące astygmatyzmu. U osób, u których nie stwierdzono go wcześniej, pojawia się astygmatyzm przeciw regule, zaś u osób, u których był on już stwierdzony, następuje przesunięcie go - również w kierunku astygmatyzmu przeciw regule. Często powstaje on w wyniku nacisku powieki na rogówkę. Jakie zmiany zachodzą w układzie wzrokowym wraz z wiekiem?

Zmiany zachodzące w układzie wzrokowym wskutek procesu starzenia nie wpływają istotnie na występowanie zaburzeń widzenia obuocznego. Jedyny wyjątek stanowi egzoforia do bliży. W takim przypadku czytany tekst może być niewyraźny, a osoby dotknięte tym problemem mogą dodatkowo odczuwać ból i napięcie oczu podczas pracy w bliskich odległościach.

Ze względu na opisane zmiany niezwykle istotne jest przeprowadzenie pełnego badania optometrycznego i okulistycznego. Ważne jest bowiem badanie funkcji wzrokowych, które prowadzi optometrysta, a także sprawdzenie, czy u pacjenta nie występują choroby układu wzrokowego. To z kolei zadanie dla okulisty. Współpraca okulisty i optometrysty jest zatem niezbędna pełnego określenia stanu wzrokowego pacjenta.